Als je ooit een schilderij hebt gezien met een smeltende klok of een vrouw met een apengezicht, dan ben je bekend met de surrealistische kunst. Maar dit genre omvat meer dan alleen rare beelden.

'Storch Und Hausboote' van Daniel Artx voor WWF

Laten we een diepe duik nemen in de geschiedenis, kunstenaars, technieken en impact van het surrealisme.

De oorsprong van het surrealisme

De wortels van het surrealisme zijn terug te voeren op de dadaïstische beweging in het begin van de 20e eeuw. Deze kunstenaars verwierpen de conventionele kunst en concentreerden zich in plaats daarvan op anti-oorlogs- en anti-establishmentboodschappen. Ze onderzochten ook het irrationele, absurde en onzinnige in hun werken.

'Eternal Grace' van Frank Moth voor Smile of the Child

De dadaïsten werden geïnspireerd door de chaos en vernietiging van de Eerste Wereldoorlog, en hun kunst weerspiegelde dit. Ze gebruikten gevonden voorwerpen en alledaagse materialen in hun werken en creëerden collages en assemblages die de traditionele opvattingen over kunst uitdaagden. Een van de beroemdste dadaïstische werken is de 'Fountain' van Marcel Duchamp, een porseleinen urinoir dat hij signeerde met een pseudoniem en in 1917 voor een kunsttentoonstelling presenteerde.

Enter André Breton, die in 1924 het eerste Surrealistisch Manifest publiceerde. Hij definieerde het surrealisme als een literaire en artistieke beweging die de werking van het onderbewustzijn tot uitdrukking probeerde te brengen door het gebruik van droomachtige beelden, automatisch tekenen en andere technieken. Breton werd geïnspireerd door het werk van Sigmund Freud, die begin 20e eeuw zijn baanbrekende theorieën over het onderbewustzijn had gepubliceerd.

'Phantasmagoria' van Mat Miller voor Rainforest Trust

Freuds ideeën over het onbewuste waren destijds revolutionair en hadden een diepgaande invloed op de surrealisten. Ze geloofden dat het irrationele en het onbewuste belangrijke bronnen van creativiteit waren en dat kunst verborgen waarheden over de menselijke ervaring kon onthullen. Surrealistische kunstenaars gebruikten vaak technieken als automatisch tekenen, waarbij ze tekenden zonder bewuste gedachten of planning, om hun onderbewustzijn aan te boren.

Het surrealisme verspreidde zich snel over Europa en de Verenigde Staten en had een grote impact op de kunstwereld. Surrealistische kunstenaars als Salvador Dali, Max Ernst en René Magritte creëerden werken die zowel mooi als verontrustend waren, waarbij ze droomachtige beelden gebruikten om de diepten van de menselijke psyche te verkennen. Het surrealisme beïnvloedde ook andere kunstvormen, waaronder literatuur, film en zelfs mode.

Belangrijke kunstenaars en hun werken

'Recurring Dream' van Flooko voor Share The Meal

De surrealistische beweging was een revolutionaire beweging in de kunstwereld die in de jaren twintig opkwam. Het werd gekenmerkt door een verlangen om los te komen van traditionele artistieke conventies en de wereld van het onderbewustzijn te verkennen. Surrealisten geloofden dat de rationele geest beperkend was en dat ware creativiteit alleen kon worden bereikt door gebruik te maken van het irrationele en het onbewuste.

Salvador Dalí is misschien wel de bekendste surrealistische kunstenaar. Hij stond bekend om zijn smeltende klokken en bizarre landschappen die de wetten van de natuurkunde tartten. In zijn schilderij 'The Persistence of Memory' portretteerde hij een dor landschap met smeltende horloges gedrapeerd over boomtakken en gedrapeerd over een verwrongen gezicht op de voorgrond. Dit schilderij is een iconisch beeld geworden van de surrealistische beweging.

'Moonrise' van Diego Hernandez voor WWF

Een andere invloedrijke surrealist was René Magritte. In zijn schilderijen speelde hij vaak met de relatie tussen woord en beeld. In zijn schilderij "The Treachery of Images" beeldde hij een pijp af met de woorden "Ceci n'est pas une pipe" ("Dit is geen pijp") eronder geschreven. Dit schilderij daagt onze aannames over de relatie tussen woorden en beelden en de aard van representatie uit.

Max Ernst gebruikte collages en andere technieken om verontrustende, vaak gewelddadige scènes te creëren. In zijn schilderij 'The Horde' beeldde hij een groep monsterlijke wezens af die neerdaalden in een vredig dorp. Dit schilderij is een krachtig commentaar op de verschrikkingen van oorlog en de destructieve aard van de mensheid.

Frida Kahlo onderzocht haar eigen persoonlijke ervaringen en emoties in haar schilderijen. Haar werk verbeeldde vaak de pijn en het lijden dat ze haar hele leven ervoer, inclusief een tragisch ongeval waardoor ze levenslange verwondingen opliep. In haar schilderij 'The Two Fridas' beeldde ze twee versies van zichzelf naast elkaar af, de ene met een gebroken hart en de andere met een heel hart. Dit schilderij is een krachtige weergave van de dualiteit van de menselijke ervaring en de strijd om tegenstrijdige emoties met elkaar te verzoenen.

Deze kunstenaars en vele anderen verlegden de grenzen van wat kunst zou kunnen zijn en daagden kijkers uit om diep na te denken over de wereld om hen heen. Hun werk blijft kunstenaars vandaag de dag inspireren en beïnvloeden, en de erfenis van de surrealistische beweging leeft voort.

Surrealistische technieken en stijlen

De surrealistische beweging ontstond in het begin van de 20e eeuw als reactie op het trauma van de Eerste Wereldoorlog en de opkomst van de Freudiaanse psychoanalyse. Surrealistische kunstenaars probeerden de kracht van het onderbewustzijn aan te boren om werken te creëren die de traditionele opvattingen over kunst en werkelijkheid uitdaagden.

'Crossing Those Hills' van Anttoni Salminen voor WWF

Een van de belangrijkste technieken die door surrealistische kunstenaars werden gebruikt, was automatisme, of automatisch tekenen. Dit hield in dat de hand vrij over de pagina of het canvas kon bewegen, zonder bewuste gedachte of controle. Het resultaat was vaak een chaotisch, abstract beeld dat de onderbewuste werking van de geest van de kunstenaar onthulde.

Een andere techniek die door surrealistische kunstenaars werd gebruikt, was collage en assemblage. Dit omvatte het combineren van ongelijksoortige afbeeldingen of objecten om nieuwe betekenissen te creëren. De kunstenaar Max Ernst creëerde bijvoorbeeld een serie collages genaamd "Une Semaine de Bonté" (Een week van vriendelijkheid), waarin hij beelden uit romans en encyclopedieën uit het Victoriaanse tijdperk combineerde om surrealistische en dromerige scènes te creëren.

Frottage en grattage waren ook populaire technieken onder surrealistische kunstenaars. Bij frottage wreef je met een potlood of ander gereedschap over een gestructureerd oppervlak, zoals hout of stof, om interessante patronen en texturen te creëren. Grattage bestond uit het wegschrapen van verflagen om de onderliggende texturen zichtbaar te maken. Dankzij deze technieken konden kunstenaars werken creëren die zowel visueel opvallend als conceptueel rijk waren.

'Shroomland Drive' van Gal Barkan voor Share The Meal

Naast elkaar plaatsen en dislocatie waren ook belangrijke technieken die door surrealistische kunstenaars werden gebruikt. Bij juxtapositie werden twee of meer niet-gerelateerde afbeeldingen of objecten bij elkaar geplaatst om een ​​nieuwe betekenis of associatie te creëren. Bij dislocatie ging het om het nemen van bekende beelden en deze in een onbekende context te plaatsen. Zo maakte kunstenaar René Magritte een serie schilderijen waarin hij alledaagse voorwerpen, zoals pijpen en appels, op vreemde en onverwachte manieren afbeeldde.

Dankzij deze technieken konden surrealistische kunstenaars het irrationele en het onbewuste verkennen en werken creëren die kijkers uitdaagden om de wereld op nieuwe manieren te zien. De surrealistische beweging had een grote invloed op de kunstwereld en inspireert tot op de dag van vandaag kunstenaars.

De impact van het surrealisme op de moderne kunst

'Euphoria' van Romantic Appeal for Animal Rescue

Het surrealisme had een diepgaande invloed op de moderne kunst en beïnvloedde andere stromingen zoals het abstract expressionisme en de pop-art. De nadruk op emotie, intuïtie en het onbewuste inspireerde kunstenaars om werken te creëren die diep persoonlijk waren en die de grenzen van traditionele kunstvormen verlegden.

Een van de meest opvallende aspecten van het surrealisme is het gebruik van droomachtige beelden. Kunstenaars probeerden het onderbewustzijn aan te boren en creëerden werken vol vreemde en onverwachte nevenschikkingen. Op het beroemde schilderij 'The Persistence of Memory' van Salvador Dali zijn bijvoorbeeld smeltende klokken te zien, een motief dat synoniem is geworden met het surrealisme.

Maar het surrealisme was meer dan alleen een kunststijl. Het was ook een politieke en sociale beweging die de status quo wilde uitdagen. Veel surrealistische kunstenaars waren uitgesproken critici van het fascisme en het kapitalisme, en hun werken bevatten vaak sociaal commentaar en subversieve boodschappen.

Ondanks zijn radicale karakter won het surrealisme snel aan populariteit in de kunstwereld. In de jaren dertig en veertig verspreidden de surrealistische ideeën zich over Europa en de Verenigde Staten en beïnvloedden een nieuwe generatie kunstenaars en schrijvers.

'Planet Pool' van Ismail Shaikh voor Rainforest Trust

Tegenwoordig is de erfenis van het surrealisme terug te vinden in de hedendaagse kunst, waarbij kunstenaars het irrationele, het surrealistische en het vreemde blijven onderzoeken. Sommige hedendaagse kunstenaars, zoals Cindy Sherman en Jeff Koons, hebben zelfs surrealistische elementen in hun werk verwerkt.

Maar het surrealisme was niet zonder controverses. Sommige critici voerden aan dat de beweging te veel gericht was op shockwaarde en inhoud ontbeerde. Anderen beschuldigden surrealistische kunstenaars ervan elitair te zijn en geen voeling te hebben met de strijd van gewone mensen.

'Miracle' van Natacha Einat voor Pangeaseed 

Ondanks deze kritiek blijft het surrealisme een belangrijke stroming in de geschiedenis van de moderne kunst. De invloed ervan is niet alleen terug te zien in het werk van andere artiesten, maar ook in de populaire cultuur, van muziekvideo's tot reclamecampagnes.

Concluderend kan het verkennen van de wereld van de surrealistische kunst een wilde rit zijn, vol vreemde en onverwachte beelden en ideeën. Vanaf de oorsprong van de beweging tot de belangrijkste kunstenaars en technieken heeft het surrealisme een onuitwisbare stempel gedrukt op de kunstwereld en blijft het kunstenaars vandaag de dag inspireren en uitdagen. Dus de volgende keer dat je een schilderij ziet met een smeltende klok of een vrouw met een apengezicht, onthoud dan dat het surrealisme veel meer inhoudt dan je op het eerste gezicht zou denken.

Zorg ervoor dat je al onze topkeuzes bekijkt voor de beste surrealistische kunst die we hier op Andy hebben, oké hier.

Tot de volgende keer, blijf reëel /
Andy